Vải nỉ là gì? Bạn có biết rằng vải nỉ là một loại vải không dệt được tạo ra bằng cách nén các sợi vải lại với nhau trong điều kiện nhiệt độ, áp suất và độ ẩm thích hợp? Vải nỉ có nhiều ưu điểm như mềm mại, ấm áp, nhẹ, thoáng mát, đa dạng màu sắc và kiểu dáng.

Trong bài viết này, Xưởng may gia công Apis sẽ giới thiệu cho bạn về lịch sử và phát triển của vải nỉ, các loại vải nỉ phổ biến hiện nay, ưu nhược điểm của vải nỉ và cách vệ sinh sản phẩm có nguồn gốc từ vải nỉ. Hãy cùng khám phá nhé!

Lịch sử và phát triển của vải nỉ

Vải nỉ là một trong những loại vải cổ xưa nhất trên thế giới. Theo một số nguồn tin, vải nỉ đã xuất hiện từ thời kỳ đồ đá cũ, khoảng 8000-6000 trước Công nguyên. Người ta cho rằng vải nỉ được phát minh bởi sự tình cờ khi các sợi len bị ướt và ma sát trong quá trình di chuyển của con người hoặc động vật. 

Trong lịch sử, vải nỉ đã được sử dụng để làm quần áo, giày dép, mũ, thảm, lều… cho nhiều dân tộc khác nhau trên thế giới. Ví dụ, người Mông Cổ đã dùng vải nỉ để làm yurt – một loại lều tròn có thể gấp gọn và di chuyển dễ dàng. Người Hy Lạp cổ đại đã dùng vải nỉ để làm phrygian cap – một loại mũ hình chỏm có nguồn gốc từ Anatolia (Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại). 

Trong thời kỳ công nghiệp hóa, vải nỉ đã được sản xuất bằng máy móc và áp dụng các kỹ thuật mới để tạo ra các loại vải nỉ khác nhau. Ví dụ, vào cuối thế kỷ 19, người Đức đã phát minh ra kỹ thuật needle felting – một kỹ thuật dùng kim để chọc các sợi len vào nhau tạo thành các hình thù khác nhau.

Kỹ thuật này sau đó được phát triển thành kỹ thuật dry felting – một kỹ thuật dùng máy để chọc các sợi len vào nhau tạo thành các tấm vải nỉ liền khối. Kỹ thuật này được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp ô tô, máy bay, đồ chơi, nghệ thuật…

Trong thời đại hiện đại, vải nỉ đã được cải tiến và đa dạng hóa về chất liệu, màu sắc, kích thước, mẫu mã… Vải nỉ không chỉ được làm từ len tự nhiên mà còn được làm từ các sợi tổng hợp như polyester, acrylic, nylon… 

Vải nỉ cũng được kết hợp với các chất liệu khác như bông, da, nhựa… để tạo ra các loại vải nỉ có tính năng đặc biệt như chống thấm, chống cháy, chống ồn… Vải nỉ cũng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như may mặc, trang trí, thủ công, cách âm, cách nhiệt… Với sự phát triển không ngừng của vải nỉ, chúng ta có thể mong đợi rằng vải nỉ sẽ tiếp tục mang lại nhiều lợi ích và sự sáng tạo cho cuộc sống hiện đại.

Điểm mạnh và điểm yếu của vải nỉ

Nỉ thường là một loại vải có nhiều điểm mạnh như sau:

• Mềm mại: Vì được tạo ra bằng cách nén các sợi vải lại với nhau, nỉ thường có bề mặt mềm mại và êm ái. Đây là một ưu điểm quan trọng khi sử dụng nỉ thường để làm quần áo, khăn quàng, gối ôm, đồ chơi… nỉ thường không gây kích ứng da hay ngứa ngáy khi tiếp xúc trực tiếp với da.
• Ấm áp: Vì có lớp lông ngắn phủ trên bề mặt, nỉ thường có khả năng giữ ấm tốt. nỉ thường có thể giữ được khoảng 80% không khí trong các lỗ hổng giữa các sợi vải. Không khí là một chất cách nhiệt hiệu quả, giúp ngăn không cho nhiệt thoát ra bên ngoài. Vì vậy, nỉ thường rất thích hợp để làm áo khoác, mũ len, găng tay… trong mùa đông.
• Nhẹ/nhanh khô và thoáng mát: Vì được làm từ các sợi vải mỏng và dài, nỉ thường có trọng lượng nhẹ hơn so với các loại vải dệt khác. Vì thế, nỉ thường rất dễ giặt và phơi khô. Ngoài ra, vì có lỗ hổng giữa các sợi vải, nỉ thường cũng có khả năng thoát hơi ẩm và thông khí tốt. Vì vậy, nỉ thường cũng có thể sử dụng trong mùa hè để làm quần áo thoáng mát.
• Đa dạng màu sắc và kiểu dáng: Vì được làm từ các sợi tổng hợp hoặc tự nhiên có thể được nhuộm màu theo ý muốn, nỉ thường có rất nhiều màu sắc để lựa chọn. Bạn có thể tìm thấy nỉ thường từ những màu trung tính như trắng, đen, xám… đến những màu sặc sỡ như đỏ, vàng, xanh… Ngoài ra, vì có kết cấu không dệt, nỉ thường cũng dễ dàng cắt, may, dán hoặc ghép lại với nhau để tạo ra các kiểu dáng đa dạng và sáng tạo. Bạn có thể sử dụng nỉ thường để làm các sản phẩm thủ công như búp bê, hoa, trang sức, tranh… hoặc các sản phẩm trang trí như rèm cửa, bàn phím, gối sofa…

Tuy nhiên, nỉ thường cũng có một số điểm yếu như sau:

• Dễ bị xù lông: Vì được tạo ra bằng cách nén các sợi vải lại với nhau, nỉ thường không có sự liên kết chặt chẽ giữa các sợi. Do đó, khi bị ma sát hay giặt giũ nhiều lần, nỉ thường dễ bị xù lông và mất độ bóng. Điều này làm giảm thẩm mỹ và tuổi thọ của sản phẩm.
• Dễ bị co rút: Vì có lớp lông ngắn phủ trên bề mặt, nỉ thường có khả năng co rút khi tiếp xúc với nước nóng hoặc hơi nước. Điều này làm cho kích thước và hình dạng của sản phẩm bị biến đổi. Vì vậy, bạn cần chú ý khi giặt và ủi sản phẩm có nguồn gốc từ vải nỉ.
• Khó tái chế: Vì được làm từ các sợi tổng hợp hoặc tự nhiên đã qua xử lý hóa học, nỉ thường khó tái chế hoặc phân hủy. Điều này gây ra ô nhiễm môi trường và lãng phí nguyên liệu. Vì vậy, bạn cần hạn chế sử dụng và vứt bỏ sản phẩm có nguồn gốc từ vải nỉ.

Phân loại các loại vải nỉ

Nỉ thường có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như nguyên liệu, kỹ thuật sản xuất, độ dày, độ cứng… Dưới đây là một số loại nỉ thường phổ biến hiện nay:

• Nỉ thường lên: Đây là loại nỉ thường được làm từ len tự nhiên hoặc hỗn hợp len và các sợi khác. Nỉ thường lên có độ ấm cao, mềm mại và thoáng khí. Nỉ thường lên thường được sử dụng để làm quần áo, giày dép, mũ len… Ví dụ: [vải tweed], [vải flannel], [vải melton]…
• Nỉ thường polyester: Đây là loại nỉ thường được làm từ polyester – một loại sợi tổng hợp phổ biến. nỉ thường polyester có độ bền cao, khả năng chống nhăn và chống co rút tốt. nỉ thường polyester thường được sử dụng để làm áo khoác, khăn quàng, thảm… Ví dụ: [vải fleece], [vải coral], [vải minky]…
• Nỉ thường acrylic: Đây là loại nỉ thường được làm từ acrylic – một loại sợi tổng hợp có tính năng giống len. nỉ thường acrylic có độ mềm cao, khả năng giữ màu và chống tia UV tốt. nỉ thường acrylic thường được sử dụng để làm đồ chơi, gối ôm, trang trí… Ví dụ: [vải plush], [vải fur], [vải felt]…

Cách làm sạch sản phẩm làm từ vải nỉ

Để bảo quản và vệ sinh sản phẩm có nguồn gốc từ vải nỉ, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Đọc kỹ nhãn hướng dẫn giặt và ủi trên sản phẩm. Tuân theo các chỉ dẫn về nhiệt độ, chế độ và chất tẩy rửa phù hợp.
• Giặt sản phẩm bằng tay hoặc máy ở chế độ nhẹ nhàng. Sử dụng nước lạnh hoặc ấm và bột giặt dịu nhẹ. Tránh sử dụng nước nóng hoặc hơi nước.
• Treo sản phẩm ở nơi có gió và tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Không vắt hoặc quay khô sản phẩm. Sắp xếp sản phẩm theo hình dạng ban đầu khi phơi.
• Ủi sản phẩm ở nhiệt độ thấp hoặc vừa phải. Sử dụng miếng lót để tránh làm hỏng lớp lông trên bề mặt. Không ủi trực tiếp lên sản phẩm.
• Làm sạch các vết bẩn bằng cách dùng khăn ẩm hoặc bàn chải mềm. Không cọ mạnh hoặc sử dụng các chất tẩy rửa mạnh.
• Cất sản phẩm ở nơi khô thoáng và mát mẻ. Tránh để sản phẩm tiếp xúc với các nguồn nhiệt, ánh sáng hoặc hóa chất.

Kết luận

Vải nỉ là một loại vải không dệt có nhiều ưu điểm như mềm mại, ấm áp, nhẹ, thoáng mát, đa dạng màu sắc và kiểu dáng. Vì vậy, vải nỉ được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như may mặc, trang trí, thủ công, cách âm, cách nhiệt… 

Tuy nhiên, vải nỉ cũng có một số nhược điểm như dễ bị xù lông, co rút và khó tái chế. Vì vậy, bạn cần chú ý khi giặt và ủi sản phẩm có nguồn gốc từ vải nỉ. Bạn cũng cần hạn chế sử dụng và vứt bỏ sản phẩm có nguồn gốc từ vải nỉ để bảo vệ môi trường.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và thú vị về vải nỉ.